Na specjalne zaproszenie Jagody Kimber - Dyrektor Willi Lentza - zawitał do Szczecina, by wejść
w intelektualną interakcję z mieszkańcami miasta i turystami, nowy Charlie Chaplin Jerzego Jotki Kędziory.
Fot. Arkadiusz Tarwid
Jerzy Kędziora od małego był zafascynowany pomysłowością scen i gagów filmowego komika oraz niebywałym kunsztem, z jakim je realizował i przedstawiał na ekranie. Przez późniejsze lata fascynacja rzeźbiarza wspaniałym kreatorem kina potęgowała się jeszcze bardziej. Gdy w swojej twórczości zaczął honorować postaci, które
w jakimś stopniu zaciążyły na jego artystycznej postawie, nie mógł nie odnieść się i do dokonań Chaplina. Gdy dodatkowo jeszcze jego obrazowanie przeszło w rzeźbach balansujących w formy postaci realnych-przedstawieniowych uznał, że powinien uhonorować go osobistym pomnikiem w swoistej konwencji artystycznej. W ten sposób od pewnego czasu powstaje rzeźbiarski cykl „Charliemu”, ukazujący Chaplina w kilku różnych sytuacjach i odsłonach.
Przedstawienie Chaplina w szczecińskiej kompozycji nawiązuje do obrazów „Gorączki złota”, a szczególnie pamiętnych scen konsumpcji buta. Tu Chaplin niesie ten przysmak na przypadkowej tacy, jak wytworny kelner,
a z melonika czyni dekiel go osłaniający. I Charlie nie byłby sobą, gdyby nie przytrafiła mu się kolejna gafa, z której wychodzi przy pomocy niepowtarzalnych gagów. Tym razem wpada nogą w wiadro stojące na drodze transportu posiłku. Rzeźba została stworzona z myślą o ekspozycji w ogrodzie Willi Lentza w Szczecinie.
Fot. Arkadiusz Tarwid
Rok 2017 - 40. rocznica śmierci tego niezwykłego czarodzieja kina – stał się dodatkowym impulsem do inauguracji projektu "Charliemu". Pierwszą z planowanych rzeźb był portret komika z balonami. Rzeźba była przygotowywana z okazji kolejnej edycji Festiwalu Kina Niemego (2017) - organizowanego w krakowskim Kinie Pod Baranami, której patronował Charlie Chaplin. Ostatecznie afirmował go w parku przy Szpitalu Klinicznym im. dra J. Babińskiego w Kobierzynie; w latach 2018-2021 praca prezentowana była na wystawie "Charlie Chaplin
i przyjaciele" w St. Urban w Szwajcarii; obecnie pod tytułem "Gag z balonami" wchodzi w skład stałej wystawy "Theatrum rzeźb - Igrce Częstocha" zainstalowanej na Rynku Staromiejskim w Częstochowie.
Fot. Arkadiusz Tarwid
Drugim wcieleniem wielkiego aktora w cyklu jest rzeźba "Pieskie życie". W tej kompozycji komikowi towarzyszy mały piesek. Trudno rozszyfrować, czy pies jest przeszkodą w planowanym przez Charliego działaniu w filmie, czy też aktor po prostu bawi się ze swoim ważnym przyjacielem. Tytuł nawiązuje do filmu Chaplina "Pieskie życie". Praca także prezentowana była na wystawie w St. Urban; po jej zakończeniu została na dłuższy pobyt w tamtejszym parku rzeźb. Na zamówienie zostały wykonane dwie (nieco zmodyfikowane) prace "Pieskie życie" - jedna zdobi założenie architektoniczne w Teksasie, druga znajduje się w kolekcji prywatnej w Szwajcarii.
Trzecią chaplinowską wariacją jest "Różową barwą" - rzeźba została wykonana specjalnie na wystawę w Old Westbury Gardens na Long Island, NY. Podczas ekspozycji część zabytkowej rezydencji poddawana była remontowi i artysta, wyposażając Chaplina w pędzel i wiadro z farbą, żartobliwie skomentował ten stan rzeczy. Po Long Island rzeźba prezentowana była w Columbus w Ohio, a obecnie cieszy widzów przechadzając się na linie między Miejską Biblioteką a Sądem Okręgowym w Sandusky nad jednym z Wielkich Jezior Amerykańskich - w ramach plenerowej wystawy rzeźb balansujących "Nad horyzontem Jeziora Erie".
Jerzy Kędziora i Jagoda Kimber, Dyrektor Willi Lentza
Otwarcie ekspozycji zyskało chaplinowską oprawę - kwartet smyczkowy grał szlagiery z epoki, w sali kinowej można było obejrzeć "Gorączkę złota" z Charliem w roli głównej, artysta założył melonik, a pani dyrektor Willi Lentza całym strojem odniosła się do kreacji komika. W swoim przemówieniu podkreśliła, że Willa Lentza została oddana w 1889 roku - roku urodzin Chaplina, a Szczecin może się poszczycić najstarszym czynnym kinem na świecie.
Po inauguracji rzeźby odbył się happening, podczas którego goście poszukiwali sznurówki, a może nitki makaronu, które w nieznanych okolicznościach znalazły się w trawie. Za odnalezienie zguby pani Jola została nagrodzona przez rzeźbiarza katalogiem z jego osobistą dedykacją, w której znalazł się certyfikat potwierdzający autentyczność sznurówki.
Do rozstrzygnięcia wciąż pozostaje, jaki tytuł powinna przyjąć nowa rzeźbiarska odsłona Charliego Chaplina. Wśród wielu propozycji padały: Złoty but, Złote danie, Złota Go rączka, Je but, Ze złotym krabem, Ozłocone danie, Jadać but.
Ta piękna willa wzniesiona została w latach 1888–1889 w eklektycznym stylu II Cesarstwa, według projektu Maxa Drechslera dla Augusta Lentza, dyrektora Szczecińskiej Fabryki Wyrobów Szamotowych. W latach 30. XX w. właścicielem willi stało się miasto Szczecin. Z willi korzystało NSDAP oraz wojsko. Po wojnie willę zajmowały wojska radzieckie, a w latach 1947–49 znajdowała się tu delegatura administratury apostolskiej Kościoła katolickiego z siedzibą w Gorzowie Wielkopolskim. W latach 1950–2008 willa należała do Pałacu Młodzieży – Pomorskiego Centrum Edukacji. Następnie, przez pewien czas działała tu instytucja „Szczecin 2016”, a po jej likwidacji budynek wrócił do zasobów miasta.
W latach 2018-2019 miasto Szczecin przeprowadziło kompleksowy konserwatorski remont budynku oraz otaczającego willę ogrodu, dzięki czemu przywrócono autentyczny klimat fabrykanckiej rezydencji z drugiej połowy XIX w.
Od 2021 r. w Willi Lentza działa nowa instytucja kultury, która stawia sobie za cel twórczą interpretację historii
i dziedzictwa miejsca wyjątkowego zarówno dla dawnej, jak i współczesnej kultury mieszczańskiej Szczecina.
(na podst. VisitSzczecin!)
The Balancing Sculptures' Trail
Charlie Chaplin by Jerzy Kędziora
Villa Lentz in SZCZECIN
July 29 - September 30, 2023
* extended till Oct. 12
At the special invitation of Jagoda Kimber - the director of Villa Lentz - came to Szczecin to enter
into intellectual interaction with the citizens and tourists, Jerzy Jotka Kędziora's new Charlie Chaplin.
Photo by Arkadiusz Tarwid
From an early age, Jerzy Kędziora was fascinated by the ingenuity of the scenes and gags of the film comedian and the incredible artistry with which he realized and presented them on the screen. Over the years, the sculptor's fascination with the great creator of cinema intensified even more. When in his work he began to honor the characters who to some extent weighed on his artistic attitude, he could not help but refer to Chaplin's achievements. When, additionally, his depiction in balancing sculptures turned into real-representational figures, he decided that he should honor him with a personal monument in a specific artistic convention. This is how the sculptural series "To Charlie" has been created for some time, showing Chaplin in several different situations and scenes.
The representation of Chaplin in the Szczecin composition refers to the paintings of the "Gold Rush", especially the memorable scenes of shoe consumption. Here, Chaplin carries this delicacy on a random tray, like a refined waiter, and makes a lid from the bowler hat to protect it. And Charlie wouldn't be himself if he didn't have another gaffe, which he escapes with the help of unique gags. This time his foot falls into a bucket standing in the way of transporting the meal. The sculpture was created for the exhibition in the garden of Villa Lentz in Szczecin.
Photo by Arkadiusz Tarwid
The year 2017 - the 40th anniversary of the death of this extraordinary wizard of cinema - became an additional impulse for the inauguration of the "To Charlie" project. The first of the planned sculptures was a portrait of
a comedian with balloons. The sculpture was prepared for the next edition of the Silent Cinema Festival (2017) - organized in Krakow's Pod Baranami Cinema, under the patronage of Charlie Chaplin. Finally, he affirmed it in the park at the Babinski's Clinical Hospital in Kobierzyn; in the years 2018-2021, the work was presented at the exhibition "Charlie Chaplin and friends" in St. Urban in Switzerland; currently under the title "Gag with balloons" is part of the permanent exhibition "Theatrum of sculptures - Igrce Częstocha" installed in the Old Market Square in Częstochowa.
Photo by Arkadiusz Tarwid
The second incarnation of the great actor in the series is the sculpture "Dog's Life". In this composition, the comedian is accompanied by a small dog. It is difficult to decipher whether the dog is an obstacle to Charlie's planned action in the film, or whether the actor is simply playing with his important friend. The title refers to Chaplin's film "A Dog's Life". The work was also presented at an exhibition in St. Urban; after its completion, she stayed for a longer stay in the local sculpture park. Two (slightly modified) works "A Dog's Life" were commissioned - one decorates an architectural complex in Texas, the other is in a private collection in Switzerland.
The third Chaplin variation is "With Pink Colour" - the sculpture was made especially for the exhibition at Old Westbury Gardens on Long Island, NY. During the exhibition, part of the historic residence was renovated and the artist, equipping Chaplin with a brush and a bucket of paint, jokingly commented on this state of affairs. After Long Island, the sculpture was presented in Columbus, Ohio, and now enjoys viewers walking on a tightrope between the City Library and the District Court in Sandusky on one of the American Great Lakes - as part of the outdoor exhibition of balancing sculptures "Over the Horizon of Lake Erie".
Jerzy Kędziora and Jagoda Kimber, Director of Villa Lentz
The opening of the exhibition gained a Chaplin setting - a string quartet played hits from the era, "Gold Rush" starring Charlie was shown in the cinema hall, the artist put on a bowler hat, and the director of Villa Lentz referred to the comedian's creation with her entire outfit. In her speech, she emphasized that Villa Lentz was commissioned in 1889 - the year of Chaplin's birth, and Szczecin boasts the oldest operating cinema in the world.
After the inauguration of the sculpture, a happening took place during which the guests were looking for
a shoelace, or maybe a thread of macaroni, which in unknown circumstances ended up in the grass. For finding
the lost item, Mrs. Jola was rewarded by the sculptor with a catalog with his personal dedication, which included
a certificate confirming the authenticity of the shoelace.
It remains to be decided what title the new sculptural version of Charlie Chaplin should take. Among the many proposals were: The Golden Shoe, The Golden Dish, With the Golden Crab, The Gilded Dish, Eat the Shoe...
This beautiful villa was built in 1888-1889 in the eclectic style of the Second Empire, designed by Max Drechsler for August Lentz, director of the Szczecin Factory of Fireclay Products. In the 1930s, the city of Szczecin became the owner of the villa. The villa was used by the NSDAP and the army. After the war, the villa was occupied by the Soviet army, and in the years 1947-49, the delegation of the apostolic administration of the Catholic Church with its seat in Gorzów Wielkopolski was located here. In the years 1950-2008, the villa belonged to the Youth Palace - Pomeranian Education Center. Then, for some time, the institution "Szczecin 2016" operated here, and after its liquidation, the building returned to the city's resources.
In 2018-2019, the city of Szczecin carried out a comprehensive conservation renovation of the building and the garden surrounding the villa, thanks to which the authentic atmosphere of the factory owner's residence from the second half of the 19th century was restored.
Since 2021, a new cultural institution has been operating at Villa Lentz, which aims to creatively interpret history
and heritage of a unique place for both the old and contemporary bourgeois culture of Szczecin.
(based on VisitSzczecin!)
Otwarcie / Opening:
